WłodawaZobacz: Gmina Włodawa, Powiat Włodawski, powiaty Nad wielowiekowym wodnym traktem nadbużańskim usadowił się średniowieczny gród Włodawa, który rozwinął się w miasto trzech kultur. Patrząc na Włodawę, położoną na wysokim brzegu rzeki, widać trzy zabytkowe obiekty sakralne: rzymskokatolicki kościół barokowy ze strzelistymi wieżami, cerkiew prawosławną z baniastymi kopułami i przysadzistą bryłę Wielkiej Synagogi. Świątynie stoją w okolicach Rynku, w niedużej od siebie odległości. 
Kościół paraf. pw. św. Ludwika zaprojektował sam Paweł Fontana, architekt królewski, jako jedno ze swoich najlepszych dzieł sakralnych na Lubelszczyźnie. Świątynia była wzniesiona dla paulinów, w 1. 1739-80, z fundacji Ludwika i Antoniego Pociejów - ówczesnych włodarzy miasta. Wspaniały jest jednolity wystrój rokokowy kościoła. Wzrok przykuwają bogate polichromie oraz dekoracje sztukatorskie i rzeźby. Pobliski klasztor zbudowano kilkadziesiąt lat wcześniej w oparciu o projekt Józefa Pioli. Dla miejscowych Żydów, którzy pojawili się we Włodawie w XVI w., wraz z uzyskaniem praw miejskich (1543 r.), wzniesiono w II poł. XVII w. synagogę, w miejsce drewnianej, w stylu późnego gotyku. Budowlę sfinansowali współwyznawcy religii oraz Izabela i Kazimierz Czartoryscy, którzy też dokończyli wyposażanie kościoła św. Ludwika. Wraz z rozrastaniem się gminy żydowskiej rozbudowano bożnicę w stylu barokowym; dostawiono drugą kondygnację i alkierze, a obok postawiono Małą Synagogę i dom kahalny Dzisiaj kompleks synagogalny jest siedzibą Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego i stanowi symboliczny pomnik pamięci tutejszej 9-tysięcznej społeczności żydowskiej, która uległa barbarzyńskiej eksterminacji z rąk niemieckich nazistów. Imponująca jest neobarokowa szafa ołtarzowa (aron-ha-kodesz) w Wielkiej Synagodze, a także makieta naturalnej wielkości bimy, zbiór judaików i pokój mamałeda - nauczyciela szkółki żydowskiej. W Małej Synagodze wystawione są liturgiczne szaty duchowieństwa prawosławnego oraz eksponaty etnograficzne. 
Zanim powstała w XIX w. istniejąca cerkiew prawosławna pw. Narodzenia NMP, kolejny właściciel Włodawy, August Zamoyski, sfinansował budowę świątyni unickiej, ale nie przetrwała ona do naszych czasów. Obecna cerkiew reprezentuje styl bizantyńsko-klasy cysty czy; wewnątrz zdobi ją polichromia i wyposażenie z XVII-XIX w. Na placu cerkiewnym stoi krzyż ekumeniczny, który "napisany został przez dzieci prawosławne i katolickie podczas IV Festiwalu Trzech Kultur we Włodawie w 2001 r.". Festiwale te odbywają się nadal i są, obok "Poleskiego Lata z Folklorem" jedną z najciekawszych imprez cyklicznych na Lubelszczyźnie. Interesującym zabytkiem miasta jest zespół handlowy na Rynku, zwany Czworobokiem, unikatowy w Polsce przykład kramów i jatek z okresu baroku. Zwiedzając inne zabytkowe obiekty ziemi włodawskiej, zetkniemy się niejednokrotnie z przykładami wielokulturowego dziedzictwa. W pobliskim Orchówku - dawnym mieście - znajduje się ładny, poaugustiański kościół barokowy z XVIII w., stojący na stromej skarpie bużyska. We wsi Zbereże kaplicę rzymskokatolicką postawiono w miejscu rozebranej cerkwi prawosławnej. W Uhrusku jest zarówno kościół rzymskokatolicki z XVII w., zamieniony w okresie reformacji na zbór luterań-ski, jak i klasycystyczna cerkiew prawosławna z XIX w., nawiązująca tradycją do istnienia w tej miejscowości biskupstwa obrządku wschodniego i stolicy księstwa włodzimiersko-halickego w XIII w. 
Murowane kościoły w Kosyniu i Hańsku były pierwotnie cerkwiami prawosławnymi. Drewniany kościół w Were-szczynie pełni swoją rolę przez trzy stulecia. Dawne cerkwie unickie, w Starym Brusie - murowana z pocz. XIX w. i w Ho-rostycie - drewniana z XVII w., są obecnie świątyniami rzymskokatolickimi. Drewniana cerkiew prawosławna w Holi, która wchodzi w skład Skansenu Kultury Materialnej Chełmszczyzny i Polesia, należała pierwotnie do unitów. Z kolei w Lacku zachowała się drewniana kaplica pounicka z końca XVIII w. służąca teraz katolikom, podobnie jak niezwykle cenny architektoniczne, drewniany zespół kościoła pounic-kiego w Hannie z II poł. XVIII w. Kontynuując wycieczkę po ziemi włodawskiej zatrzymajmy się w Różance, gdzie oprócz pozostałość zespołu pa-łacowo-parkowego Flemingów, Czartoryskich i Zamoyskich, warto zobaczyć ładny neogotycki kościół paraf, z pocz. XX w. 
|
Strona powstala dzieki dofinansowaniu udzielonego w ramach projektu “Turystyka - wspólna sprawa”, realizowanego na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Predsiebiorczosci, wspólfinansowanego ze srodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Spolecznego.
